Torbalı’nın Yeniköy ve Özbey mahalleleri arasında ‘Ana Tanrıça Kenti’ olarak bilinen Metropolis Antik Kenti’nde, Kültür ve Turizm Bakanlığı adına yürütülen ve 1990’da başlayan kazılar, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Torbalı Belediyesi ve Sabancı Vakfı’nın desteğiyle sürüyor. Çok sayıda anıtsal yapının gün yüzüne çıkarıldığı kazılarda, 2 bin yıllık yazıt bulundu. Mermer blok üzerine eski Yunan harfleriyle yazılan metin, Metropolis Araştırmaları Heyet Üyesi ve Almanya Erlangen Üniversitesi uzmanlarından Prof. Dr. Boris Dreyer tarafından çözümlendi. Metinde; 2 bin yıl önceki Küçük Menderes Ovası’ndaki siyasi ortam ile Roma’nın Asya valisi olarak görev yapmış Gaius Fabius’ün yöneticiliği anlatılıyor.
‘2 bin yıl öncesinin yazılı belgesi’
Yazıtla ilgili bilgi veren Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Serdar Aybek, “Metropolis’te 2023 yılı kazı çalışmaları başladı. Çalışmalarda çok önemli bir yazıt bulduk. Bölgenin tarihi için önem taşıyor. Uzun yıllar birlikte çalıştığımız Almanya Erlangen Üniversitesi uzmanlarından Prof. Boris Dreyer, yazıtı çözümledi. Yazıtı bulduğumuz yer, antik kentin meclis binası. Metropolis için faydalı işler yapıp, bölgedeki huzursuzlukları bertaraf eden bir yöneticinin onurlandırılması için hazırlanmış. Meclis binasının bir parçası aslında. Binadaki mimari bloklardan biri, 2 bin yıl öncesinin yazılı belgesini oluşturuyor” dedi.
‘Bölge için çok önemli bir karakter’
Prof. Dr. Boris Dreyer ise yazıta ilişkin, “Metropolis meclisinde halkın, M.Ö. 55 yıllarında Roma’nın Asya valisi olarak görev yapmış Gaius Fabius’ü onurlandırdığı bir eser. O dönemde gerçekleşen birtakım huzursuzlukların bastırılmasından, giderilmesinde bölge için çok önemli bir karakter. Mecliste onun onurlandırılmasına yönelik bir karar alınıyor. Buradaki yazıtta onun belgesini oluşturuyor” diye konuştu.
Çevirisi
Yazıtın çevirisi ise şöyle:
“Gaius Fabius, bölgede görev yapan yöneticilerden biri olarak burada karışıklıklara neden olan Mithridates VI’nın sebep olduğu huzursuzluk ortamının silinmesi için çaba sarf etmiş ve bölgeyi düzene sokmak için çalışmıştır. Bundan ötürü de Metropolis Meclisi’nde alınan bir karar ile halk kendisinin onurlandırılmasını kararlaştırarak adını ölümsüzleştirmek için bu yazıtı hazırlatmışlardır.”
